Even geen besef van tijd, volledig afgesloten van de buitenwereld. Met een groep van elf man (drie Duitsers, twee Fransen, drie Nederlanders en de drie lokale gidsen Bouny, Nung en Nay) zijn we de jungle van Noord-Cambodja, ik totaal onvoorbereid, in getrokken. Even helemaal terug naar het primitieve leven zonder enige vorm van luxe. Je wordt er wel creatief van en leert zoeken naar andere oplossingen. Zo dronken we sap uit lianen toen we met 37 graden na 1.5h al zonder water zaten, maakte we bekers van bambooplanten en roosterde we onze broodjes op een geweven bamboorooster. En in de avond in een pikzwarte omgeving, door het muskietennet van mijn hangmat, naar de steren kijken. Wat een verademing.

Daar zitten we dan, ontspannen het zweet van de dag van ons af te spoelen,. heerlijk midden in de bossen met enkel alleen het geluid van vogels, kikkers en insecten om ons heen als plots het geluid van ontwikkeling dit serene moment verstoord. Een kettingzaag die het mooie beetje, niet toeristische gedeelte naar beneden haalt. Ook overdag is het contrast bizar. Waar we het ene moment nog mooie bomen en planten zien en waarbij we ons door de jungle heen moeten manoevreren kom je op het andere moment aan bij iets wat op een houtzagerij lijkt. Midden in de jungle zijn er in eens perfecte, van rooshout, gesneden planken. Een teken van corruptie. De vele mooie bomen die de jungle van Camboda rijk is worden gekapt voor het maken van meubels.En als dit nu goed was voor het land zelf, maar nee een ambtenaar wordt er rijk van. Het kost maar een handtekening van die ambtenaar en China koopt het kaprecht. Met een handtekening wordt zowel het volk als de natuur weggevaagd. Een handtekening, is het een teken van ontwikkeling of van corruptie?

Dag drie van de jungletrek. Een rondleiding van een van onze gids, Chung. Het was geweldig om deze lieve man door deze drie dagen heen te zien op bloeien. Waar Chung in het begin nog een starre, niet (engels) sprekend klein mannetje was, liep hij op het einde van de trek met een grote glimlach naast mij alle Engelse woorden die hij ooit had geleerd te verkondigen. Met zijn ogen glunderend was het een compleet andere man. In het eind resulteerde het zelfs in een verhaal over zijn jeugd, Chung is een van de mensen die de Khmer Roude periode heeft overleefd. Uitzonderlijk, want niemand, niemand, praat over deze periode en al helemaal niet als dit voorkomt uit een herinnering. Hierbij het verhaal van mijn grote vriend Chung:

Chung, 45-50 jaar oud, Kah Piek, Cambodja

Ik was nog jong. Ik denk dat ik ergens tussen de vijf en tien jaar oud was, precies weet ik het niet meer. We werden samen met het buurdorpje Koklaa gedwongen op het land te werken, hele dagen lang met alleen in de avond een klein handje rijst om te eten. Dan gingen we slapen waarna de dag weer opnieuw begon. We waren een dam aan het bouwen, de stenen waren zwaar. Het waren lange dagen met bijna niks om te eten. Ik was moe, had weinig energie. Eén dag besloot ik weg te rennen naar het bos, ik had geen zin meer. Als snel kwam de Khmer Rouge hierachter. Ik was bijna dood, bijna dood was het niet dat een aantal familieleden van mij de mensen van de Khmer Rouge kende. Ze zeiden dat ik nog maar een kind was. Ik kreeg twee dagen geen eten. De Khmer Rouge had een kuil gegraven, een massagraf van wel tien meter diep. Als we niet zouden doorwerken werden we vermoord en zouden we in die kuil gegooid worden. Ze probeerde ons bang te maken. De Khmer Rouge hield alleen mensen in leven die niet waren onderwezen en hard doorwerkte. Als de Khmer Rouge mensen wilde vermoorden waren het eigenlijk altijd de voormalige stamhoofden die tegen hen zeiden dit niet te doen. ‘Wij snapte nu eenmaal toch niks van politiek!’ Maar uiteindelijk, toen de Khmer Rouge erachter kwam dat zij de voormalige stamhoofden waren, moesten zij dit met hun eigen leven bekopen. Zij waren uiteindelijk degenen die werden vermoord en hun lichamen werden in de rivier gegooid. In die tijd was ik eigenlijk nog niet bang. Ik was jong, nog maar een kind. Later, toen mijn moeder mij vertelde wat er in de rest van het land was gebeurd en hoeveel mensen de Khmer Rouge op brute wijze had vermoord, werd ik pas bang. Het was niet tijdens die gruweljaren maar pas later dat ik bang was. En nu nog steeds als ik er aan terug denk. Bijna iedereen uit mijn dorp Kah Piek en uit het buurdorp Koklaa heeft het overleefd. Wij hebben geluk gehad hier.

Chung, onze gids voor drie dagen. Het is raar te beseffen dat zo’n vrolijke man waarmee ik zoveel heb gelachen zo iets heftigs op zo’n jonge leeftijd heeft mee moeten maken. Het is fijn dat Chung zijn verhaal durft te vertellen, er zijn niet veel mensen die hierover praten, sterker nog er zijn maar weinig Cambodjanen die goed weten hoe de geschiedenis in elkaar steekt. Tegenwoordig wordt het vooral nog gebruikt om kinderen bang te maken wanneer zij lui zijn en niet willen werken. Ik voel me bevoorrecht dat ik Chung’s verhaal heb mogen horen en dat ik in zijn gezeldschap heb mogen zijn.

Cambodja 2014-2015

Laos. Een nieuw land en een nieuwe reis. Nieuwe mensen leren kennen, een van de leukste dingen aan reizen wat mij betreft. Zoveel verschillende nationaliteiten, verhalen, beweegredenen en leuke gesprekken. Maar wat is het af en toe dan ook weer fijn om weer even met de familie of met een goede vriendin van thuis te kunnen praten. Natuurlijk kun je, je levensverhaal kwijt bij al die medebackpackers en medereizigers die in hetzelfde leventje zitten. Mensen die begrijpen wat je tijdens je reis meemaakt en vaak dezelfde dingen ervaren. Maar het zijn ook de mensen die er maar tijdelijk zijn. Een goede vriend of vriendin, je vader, moeder, broer of zus, het zijn de mensen die je door en door kennen en er voor je kunnen zijn wanneer dit nodig is.

Maar wat nou als het andersom is. Wat nou als er bij het vertrouwde thuisfront iets ruist? Je zit aan de andere kant van de wereld, het enige wat je kunt doen is naar een schermpje kijken. Maar er is niks tastbaars. In afwachting van goed of slecht nieuws van iemand die je dierbaar is en waar je het liefst op het moment zelf naast zou willen zitten om er voor die persoon zijn. Een een kleine knuffel, een glimlach dat alles goed komt. Een handkus richting een klein elektronisch apparaatje is verre van het hetzelfde. Je voelt je machteloos en kunt niks doen behalve afwachten. Ik zit voor de Tad Yuang waterval in Pakse, in afwachting van een smsje. De telefoon elke minuut in mijn handen, kijkend of er al een bericht binnen is. Van buitenaf moet het haast lijken of ik een verliefde tiener ben, maar de waarheid is anders. En terwijl ik naar de waterval kijk vraag ik me af of het water van deze waterval ooit ‘op’ zal zijn. Zal het ooit ophouden met naar beneden vallen? Ik weet het niet, ik wacht af. Onbewust, misschien wel bewust erg zenuwachtig. Ik wacht af in de hoop dat dit water nog lang zal blijven stromen als daar een mooi gekleurde regenboog verschijnt en ik hoop dat dit een teken is.

Voor de foto's van Laos hierbij de link: https://www.facebook.com/media/set/?set=a.10152616163820741.1073741829.640340740&type=1&l=ea2341edaa